کسب و کارهای روستایی، شاهراه اشتغال آینده

کسب و کارهای روستایی، شاهراه اشتغال آینده

بحث اشتغال یکی از دغدغه‌های مهم دولت و مردم است. در این راستا محققان و دولتمردان ایده‌هایی در جهت کاهش معضل اشتغال ارائه کرده‌اند و بسته‌های حمایتی دولت از طرح‌های زودبازده و کسب و کارهای نوپا فرصت‌های بسیار خوبی را جهت ایجاد شغل فراهم کرده است. یکی از طرح‌هایی که امروزه بسیار مورد توجه واقع شده حمایت از کسب و کارهای روستایی است.

بحث اشتغال یکی از دغدغه‌های مهم دولت و مردم است. در این راستا محققان و دولتمردان ایده‌هایی در جهت کاهش معضل اشتغال ارائه کرده‌اند و بسته‌های حمایتی دولت از طرح‌های زودبازده و کسب و کارهای نوپا فرصت‌های بسیار خوبی را جهت ایجاد شغل فراهم کرده است. یکی از طرح‌هایی که امروزه بسیار مورد توجه واقع شده حمایت از کسب و کارهای روستایی است.
روستاهای ایران را می‌توان سرپنجه تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و صنعتی کشور در نظر گرفت. در واقع محصولات روستا، رکن‌ اصلی اقتصاد روستایی هستند. لذا لزوم برنامه‌ریزی کارآمد جهت مدیریت صفر تا صد این محصولات، بیش از پیش احساس می‌شود. اگر تولیدات روستایی با سلایق جامعه همسو و مورد هدایت‌های صنعتی قرار گیرد می‌توان شاهد افق روشنی در کسب و کارهای روستایی و به تبع آن اشتغال بود.
مطابق با برنامه ششم توسعه، باید معدل اشتغال پایدار روستایی ۳۸۴ هزار شغل در سال باشد. طبق اظهارات معاون توسعه روستایی و مناطق محروم معاون اول رئیس جمهوری ۱۶۰ هزار شغل در مناطق روستایی کشور ایجاد شده و امسال ایجاد ۲۸۰ تا ۳۰۰ هزار شغل در دستور کار است که این میزان در سال‌های آتی به بیش از ۴۰۰ هزار شغل در سال باید برسد تا معدل تعیین شده در برنامه ششم تحقق یابد. طبق این اظهارات اگر متوسط سرانه ایجاد هر شغل ۴۰۰ میلیون ریال باشد، سالانه حدود ۱۵۰ هزار میلیارد ریال اعتبار برای ایجاد اشتغال در مناطق روستایی نیاز است.
مزایای کسب و کارهای روستایی
مهاجرت از روستاها به شهرهای اطراف با هدف یافتن شغلی مناسب سبب تراکم جمعیت در شهرها و کلانشهرها شده است. از مهم‌ترین مزایای بهبود فضای کسب و کار روستایی و به تبع آن ایجاد اشتغال در روستاها جلوگیری از مهاجرت روستاییان به کلانشهرها است. تمرکز جمعیت در یک منطقه جغرافیایی و مهاجرت‌ اقشار مختلف جامعه به شهرها، مشکلات بسیاری را برای مدیریت شهری به وجود می‌آورد. بدین منظور اگر تمهیدات مناسب اشتغال در فضاهای روستایی شکل بگیرد نه تنها از مهاجرت متقاضیان کار جلوگیری می‌شود بلکه برای بسیاری از افرادی که امروز در شهرها مستقر هستند این امکان فراهم می‌شود که به سوی روستاها مهاجرت کنند. لذا می‌توان مزایای اجرای چنین طرحی را به شرح ذیل عنوان کرد: ماندگاری روستاییان در روستا، احیای مشاغل سنتی، جلوگیری از بروز نابسامانی‌های ناشی از فشار بر منابع و امکانات شهرها، جلوگیری از کمبود فضای زیستی و آموزشی، جلوگیری از آلودگی هوا، محیط زیست، ترافیک و….
اجرای چنین طرح‌هایی در هر زمان سبب شکوفایی اقتصاد خواهد شد. ممکن است در اوایل اجرای آن مشکلاتی از نظر کمبود زیرساخت‌ها وجود داشته باشد لکن در بلند مدت اثرات مثبتی درپی خواهد داشت که باعث بهبود فضای کسب و کار روستاییان خواهد شد.
آثار کوتاه مدت و بلند مدت
یکی از راه‌های احیای روستاها، صنایع خرد است که هزینه کمتری نسبت به سرمایه‌گذاری‌های دیگر درپی خواهد داشت. از نخستین آثار اجرای چنین طرح‌هایی در کوتاه مدت، برون‌سپاری بخشی از فرآیند تولید واحدهای صنعتی بزرگ به کسب و کارهای روستایی است. این امکان وجود دارد که به‌منظور ساخت برخی از قطعات، تولید آنها به کارگا‌‌ه‌های کوچک‌تری منتقل و کسب و کارهای روستایی به‌عنوان پیمانکاری فرعی در نظر گرفته شود و با برون‌سپاری به آن‌ها، قیمت تمام شده محصولات کاهش یابد.
تدوین دوره‌های آموزشی در زمینه تولید، کشاورزی، دامداری و… نقش بسزایی در بسترسازی بهبود فضای کسب و کار روستا دارد که در بلند مدت این امکان وجود دارد که تولیدات روستاییان خارج از محدوده روستاها و شهرهای اطراف به فروش برسد.
راهکارهای بهبود فضای کسب وکار
«صنایع» در روستاها می‌تواند نقش پررنگ و قدرتمندی را ایفا کند. بسیاری از روستاها در زمینه‌های پوشاک، مسگری و بافندگی (که هرکدام دارای زیر شاخه‌های بسیاری از جمله جاجیم بافی، حصیربافی، قالی‌بافی و… است) دارای قدمتی طولانی هستند. محصولات بسیاری را می‌توان نام برد که امروز فراموش شده‌اند و اگر مورد چنین حمایت‌هایی قرار بگیرند احیا شده و زمینه‌های اشتغال و کسب درآمد می‌شود.
لزوماً برای احیای بسیاری از روستاها نباید صرفاً به صنعت توجه کرد، بلکه هر منطقه ظرفیت ها و ویژگی‌های خاص خود را دارد و باید توانایی هر روستا در زمینه‌های گوناگون کشاورزی و دامداری نیز مورد توجه قرار گیرد. لذا در کنار صنایع، موضوعات مربوط به کسب و کارهای «کشاورزی» نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. امروزه صرفه‌جویی در منابع طبیعی مخصوصاً صرفه‌جویی در منابع آبی از دغدغه‌های بسیاری از جوامع است و مصرف بهینه از موضوعاتی است که در صنعت و کشاورزی از اهم موضوعات است که می‌توان با آموزش مصرف بهینه به کشاورزان از اتلاف منابع جلوگیری کرد و با اولویت‌بندی صنایع با آب‌بری کم زمینه‌های مناسبی را فراهم آورد. همچنین آموزش‌هایی در زمینه‌های مختلف مانند نگهداری محصولات، انبارداری، روش‌های نوین آبیاری و غیره می‌تواند هزینه‌های کشت را کاهش دهد و میزان تولیدات را افزایش و محصولاتی با کیفیت به بازار عرضه کند. «دامپروری» که یکی دیگر از ارکان اصلی اقتصاد برخی از روستاهای کشور است نیز از مواردی مناسب جهت برنامه‌ریزی در مسیر توسعه اشتغال است. مکانیزه شدن و از حالت سنتی بیرون آمدن در کنار رعایت اصول بهداشتی از ضرورت‌های دامپروری روستایی می‌تواند باشد.
در حیطه «ورزش روستایی» نیز اگر بسترسازی‌های مناسبی صورت گیرد، شاهد رونق اقتصاد و بهبود فضاهای کسب و کار خواهیم بود. در روستاها ظرفیت های مناسب و بسیار خوبی نهفته است که باید با شناسایی ورزش هر منطقه در زمینه ظرفیت‌سازی آن اقدام شود.
همچنین می‌توان با تدوین برنامه‌هایی در حوزه «بهداشت روستایی» و ایجاد مراکز بهداشتی، زنجیره تأمین مناسبی را در این حوزه ایجاد کرد که نه تنها باعث افزایش سطح بهداشت جامعه روستایی خواهد شد بلکه رونق اقتصادی در این حوزه را نیز در پی خواهد داشت. با توجه به گستردگی و ابعاد مختلف اقتصاد در روستاهای کشور می‌توان موارد مختلفی را در مسیر توسعه و بهبود فضای کسب و کار مثال زد.
نتیجه
طرح‌های مناسبی مانند «هر روستا یک محصول، هر خانه یک کارخانه» یکی دیگر از ایده‌های بسیار مناسب است. طبق این طرح، روستاهای دارای مزیت رقابتی شناسایی و اقدامات بعدی جهت راهکارهای مناسب صورت گرفته است. در این میان نقش کسب و کارهای اینترنتی بیش از گذشته خواهد بود که با زیرساخت‌های مناسبی که توسط دولت در دست اقدام است امید می‌رود همه جامعه از اینترنت نسل جدید بهره‌مند شوند. در چنین طرح‌هایی حضور استارتاپ‌ها می‌تواند کمک بسزایی در فاز اجرایی طرح‌ها داشته باشد.
لذا به‌منظور دستیابی به سطح اشتغال موردنظر، حمایت‌های مناسبی از سوی دولت انجام شده است. امید است در راستای تحقق اهداف والای اقتصاد مقاومتی و ایجاد بستر مناسب کسب و کارها و بهبود فضای اقتصاد روستایی در زمینه‌های صنعتی، خدماتی، کشاورزی، دامپروری، بهداشتی، ورزش و… چنین طرح‌هایی با دقت اجرا شود تا شاهد رشد و شکوفایی اقتصاد کشور بوسیله سرپنجه‌های تولید باشیم.

» مطالب مرتبط:

توسعه مناطق روستایی در گرو تامین زیرساخت لازم و رفع کمبودها است طرح اشتغالزایی روستایی در قم تفکیک اراضی کشاورزی توسعه اقتصادی و راهکارهای کارآفرینی شهرت جهانی فرش روستای مهارلو