براساس قانون تاسیس دهیاری های خودکفا در روستاهای کشور (مصوب ۱۳۷۷) تاکنون بیش از ۳۶۰۰۰ دهیاری در روستاهای کشور تاسیس شده است که ضرورت دارد به طور مستمر مورد پایش قرار گیرند. به منظور تطبیق عملکرد دهیاری ها با قوانین و مقررات مربوط و نظارت برعملکرد نهادهای موصوف ، به موجب قانون ، مراجع نظارتی متعددی تعیین شده است تا با نظارت دقیق ، موجبات حسن اجرای ضوابط حاکم بر دهیاری هارا فراهم آورند .
مهم ترین مراجع نظارت بر عملکرد دهیاری ها عبارتند از :
۱- شورای اسلامی روستا :
براساس بند ماده ۷۸ قانون شوراها ، اجرای مصوبات شورا بر عهده دهیار و براساس بند (۱) ماده ۷۶ قانون موصوف نظارت و پیگیری برحسن اجرای مصوبات شورا ، بر عهده ی شورا اسلامی روستا می باشد . همچنین طبق بند (پ) ماده ۵۲ آیین نامه مالی دهیاری ها ، رسیدگی نهایی به حسابرسی دهیاری ها توسط شورای اسلامی روستا و از طریق بررسی گزارش های مالی و گزارش حسابرسان انجام میشود . شورای اسلامی روستا نخستین ناظر محلی بر اجرای مصوبات و عملکرد دهیاری ها می باشد.
۲- هیئت های تطبیق :
از دیگر هرم هایی که موجبات حسن عملکرد دهیاری را تبیین می نماید ، تبصره ۴ ذیل ماده ۹۰ قانون شوراها مبنی بر ضرورت طرح کلیه مصوبات شوراها و تطبیق آن ها با قوانین و مقررات موضوعه در هیئت تطبیق می باشد . براساس این تبصره ، هیئت تطبیق مصوبات شورای اسلامی روستا با عضویت و ریاست بخشدار و عضویت یک قاضی به انتخاب رییس قوه قضاییه و یکی از اعضای شورای اسلامی شهرستان به انتخاب این شورا تشکیل آن در بخشداری ها تعیین شده است.
۳- وزارت کشور و واحد های تابعه:
(سازمان شهردار ها و دهیاری های کشور ، استانداری ، فرمانداری و بخشداری ) :
از اهم مواد قانونی که میتوان برای تبیین جایگاه نظارتی وزارت کشور ، سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور و واحدهای تابعه بردهیاری ها به آن اشاره کرد ، ماده ۱۰۶ قانون تشکیلات ، وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران (موسوم به قانون شوراها مصوب ۱۳۷۵ و اصلاحات بعدی ) ، ماده واحده قانون تاسیس دهیاری های خودکفا در روستاهای کشور (مصوب ۱۳۷۷) ، ماده ۶۲ قانون شهرداری (مصوب ۱۳۳۴) می باشد.
الف) ماده ۱۰۶ قانون شوراها :
براساس این ماده ، وزارت کشور مسئول اجرای قانون شوراها می باشد و از آنجا که جایگاه قانونی نهاد دهیاری در قانون موصوف تبیین شده، بدیهی است که نظارت بر عملکرد دهیاری می بایست توسط وزارت کشور و واحدهای تابعه از جمله دفاتر امور روستایی و شوراها ، دفاتر بازرسی، نظارت و ارزیابی عملکرد استانداری ها ، فرمانداری ها و بخشداری ها صورت پذیرد.
ب)ماده واحده قانون تاسیس دهیاری های خودکفا در روستاها:
با توجه به این مهم که اختیار تاسیس دهیاری در روستا های واجد شرایط به موجب ماده واحده موصوف، به وزارت کشور واگذار شده ، مرجع صدور مجوز ، خود ، ناظر بر عملکرد نهاد تاسیس شده میباشد.
ج) ماده ۶۲ قانون شهرداری :
براساس ماده ۶۲ قانون شهرداری (مصوب ۱۳۳۴) و اساسنامه سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور ، این سازمان متولی سیاست گذاری ، برنامه ریزی ، سازماندهی ، هدایت و نظارت بر اداره امور شهرها و روستاها می باشد . برهمین اساس مسئولیت حسن اجرای ضوابط تعیین شده در متون قانونی مرتبط با دهیاری ها بر عهده وزارت کشور بوده که می تواند از طریق واحد های تابعه ایفای وظیفه نماید .
✏️شماره ۲ : نکات قابل توجه در هزینه کرد اعتبارات دهیاری ها
هفت ردیف درآمدی پیش بینی شده در ماده ۳۶ آیین نامه مالی دهیاری ها ، به عنوان منابع تامین کننده هزینه های جاری و عمرانی دهیاری ها به شمار می روند و دست یابی به نظام درآمدی پایدار برای دهیاری ها از مهمترین اهداف مالی نهاد مذکور در جهت تحقق بودجه مصوب و به تعادل رسیدن درآمد و هزینه دهیاری می باشد. در راستای افزایش کارآیی و اثربخشی اعتبارات ، دونکته قابل تامل است . نخست ، ایجاد درآمد پایدار از طریق شناسایی ظرفیت های اقتصادی روستا و برنامه ریزی در جهت مشارکت و اجرای طرح های درآمد زا و دوم ، مدیریت هزینه های دهیاری . رعایت نکات قانونی ذیل میتواند نقش بسزایی در مدیریت هزینه های دهیاری داشته باشد :
۱- هزینه کرد اعتبارات دهیاری ها باید در چارچوب بودجه مصوب دهیاری ، منطبق بر خدمات ، برنامه ها و وضایف قانونی دهیاری ها و با نظارت شورای اسلامی روستا بوده و منحصراً در محدوده همان روستا به مصرف برسد ( مفق مفاد ۲۹،۳۰و۳۲ آیین نامه مالی دهیاری ها) . بدیهی است پرداخت هزینه کرد اعتبارات ، خارج از ردیف های بودجه مصوب دهیاری تخلف محسوب میشود.
۲- تهیه و تنظیم بودجه پیشنهادی دهیاری ها باید منطقی و مبتنی بر پیش بینی واقعی درآمد ها و نیازهای روستا بوده و در صورت هر گونه تغییر در ردیف های درآمدی و هزینه ای بودجه، دهیاری باید در طول سال مالی ، نسبت به ارائه متمم یا اصلاح بودجه اقدام نماید.
۳- دهیاری میتواند اعتبارات مصوب در بودجه را برای هر یک از مواد هزینه ای و یا فعالیت های داخل در یک وظیفه ، حداکثر تا ده درصد (۱۰%) کاهش یا افزایش دهد ، به نحوی که از اعتبار کلی بودجه مصوب برای آن وظیفه تجاوز نشود.بدیهی است جابجایی بیش از نسبت مذکور توسط دهیاری ، امکان پذیر نبوده و مستلزم اخذ مصوبه شورای اسلامی روستا است.
۴- حداکثر میزان هزینه های جاری دهیاری چهل درصد( ۴۰% ) و حداقل هزینه های عمرانی دهیاری شصت درصد( ۶۰% ) بودجه مصوب دهیاری است. از این رو در صورت کاهش هزینه های جاری ، مازاد اعتبارات باید در بخش عمرانی هزینه شود.
۵- با توجه به افزایش عواید حاصل از بند «الف» ماده (۳۸) قانون مالیات بر ارزش افزوده در سال جاری ، هدایت و برنامه ریزی اعتبارات مذکور باید جهت مشارکت و سرمایه گذاری در طرح ها و پروژه های درآمد زا و اشتغال زا ، ایجاد منابع درآمد پایدار و طرح های توسعه اقتصادی روستا هزینه شود.
۶- تعریف و اجرای پروژه های دهیاری باید با رویکرد اتمام پروژه های نیمه تمام ، تعیین پروژه های دارای اولویت و اطمینان از تحقق درآمد های پیش بینی شده در بودجه سنواتی دهیاری صورت پذیرد.
۷- رعایت ضوابط و ترتیبات قانونی لازم برای برگزاری مناقصه ها ، مزایده ها ، انعقادها و همچنین انتخاب روش صحیح معاملات با توجه به نصاب معاملات ، توسط دهیاری ضرورت دارد.
۸- پرداخت اعتبارات و واگذاری اموال عمومی و اختصاصی دهیاری به ادارات ، دستگاه ها و نهاد ها و همچنین پرداخت حقوق و مزایا به کارکنان غیر شاغل در دهیاری فاقد وجاهت قانونی بوده و تخلف محسوب میشود.
۹- رعایت صرفه و صلاح دهیاری در خرید کالا و خدمات ، ثبت مشخصات و تغییرات اموال دهیاری در دفتر مربوط و الصاق برچسب به انها الزامی است.
۱۰- اطلاعات حساب های دهیاری می بایستی به روز و شفاف باشد . از راکد ماندن وجوه در حساب های دهیاری پرهیز شود و اسناد هزینه ای و مستندات فنی و مالی پروژه های دهیاری به طور نظام مند طبقه بندی و نگهداری شود.
۱۱- تنظیم و تکمیل اسناد و مدارک هزینه ای باید بر اساس اصول پذیرفته شده حسابداری و رعایت ترتیبات قانونی مراحل سه گانه تعهد ، تشخیص و صدور حواله در پرداخت هزینه های دهیاری وفق ماده ۴۰ آیین نامه مالی دهیاری صورت پذیرد. بدیهی است اسناد هزینه ای باید به لحاظ مراحل هزینه ای ( تأمین اعتبار ، دستور پرداخت و … ) کامل بوده و در اسناد مذکور امضای دهیار ، مسئول امور مالی دهیاری و ذی نفعان و گیرندگان وجه وجود داشته باشد.
۱۲- رعایت نکات قابل توجه در زمینه تشریفات و نحوه برگزاری مناقصه همچون :
رعایت بازه های زمانی انتشار آگهی ، مشخصات موضوع مناقصه در آگهی مربوط ، کامل بودن اسناد و مدارک فنی و مالی مربوط ، برگزاری کمیسیون عالی معاملات و … وفق مفاد بخش سوم آیین نامه مالی دهیاری ها و سایر قوانین و مقرارات مربوط الزامی است. بدیهی است در پروژه های عمرانی ، میزان و نحوه پرداخت به پیمانکار ، کسورات قانونی و آزاد شدن مرحله ای تضامین طرف قرارداد مطابق با پیشرفت فیزیکی باید در چارچوب مفاد قرارداد و تاییدیه های مربوط باشند.
ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻃﺮح ﻫﺎدی:
ﺑﺮ اﺳﺎس آﯾﯿﻦ ﻧﺎﻣﮥ ﻧﺤﻮه ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻃﺮح ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﮥ ﻋﻤﺮان ﻣﺤﻠﯽ ، ﻧﺎﺣﯿﻪ ای ، ﻣﻨﻄﻘﻪ ای و ﻣﻠﯽ و ﻣﻘﺮرات ﺷﻬﺮﺳﺎزی و ﻣﻌﻤﺎری ﮐﺸﻮر ﻣﺼـﻮب ، ﻃﺮح ﻫﺎدیِ روﺳﺘﺎﯾﯽ ۷۸/۱۰/۱۲ ﻣﻮرخ ﻃﺮﺣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺿﻤﻦ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﯽ و اﺻﻼح ﺑﺎﻓﺖ ﻣﻮﺟﻮد ، ﻣﯿﺰان و ﻣﮑﺎن ﮔﺴﺘﺮش آﺗﯽ و ﻧﺤﻮه اﺳﺘﻔﺎده از زﻣﯿﻦ ﺑﺮای ﻋﻤﻠﮑﺮدﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻗﺒﯿﻞ ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ، ﺗﻮﻟﯿﺪی، ﺗﺠﺎری و ﮐﺸﺎورزی، و ﺗﺄﺳﯿﺴﺎت و ﺗﺠﻬﯿﺰات و ﻧﯿﺎزﻣ ﻨﺪی ﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ روﺳﺘﺎﯾﯽ را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣـﻮرد در ﻗﺎﻟـﺐ ﻣﺼﻮﺑﺎت ﻃﺮح ﻫﺎی ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﻓﻀﺎ و ﺳﮑﻮﻧﺘﮕﺎه ﻫﺎی روﺳﺘﺎﯾﯽ ﯾﺎ ﻃﺮح ﻫﺎی ﺟﺎﻣﻊ ﻧﺎﺣﯿﻪ ای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ .
اﻫﺪاف ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ از ﺗﻬﯿﻪ و اﺟﺮای ﻃﺮح ﻫﺎی ﻣﺬﮐﻮر ﺑﻪ ﻗﺮار زﯾﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ:
۱- اﯾﺠﺎد زﻣﯿﻨﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻋﻤﺮان روﺳﺘﺎﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، اﻗﺘﺼﺎدی و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ
۲ – ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻋﺎدﻻﻧﮥ اﻣﮑﺎﻧﺎت از ﻃﺮﯾﻖ اﯾﺠﺎد ﺗﺴﻬﯿﻼت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﺗﻮﻟﯿﺪی و رﻓﺎﻫﯽ
۳ – ﻫﺪاﯾﺖ وﺿﻌﯿﺖ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ روﺳﺘﺎ
۴ – اﯾﺠﺎد ﺗﺴﻬﯿﻼت ﻻزم ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺴﮑﻦ روﺳﺘﺎﯾﯿﺎن و ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺘﯽ و ﻋﻤﻮﻣﯽ
ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻃﺮح ﻫﺎدی:
بر اساس ماده ۷ اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ بنیاد ﻣﺴﮑﻦ اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ ، ﺗﻬﯿﻪ ﻃﺮح ﻫﺎدی ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ذی رﺑﻂ و ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی از ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺮدم برعهده این ﺑﻨﯿﺎد ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﻨﯿﺎد ﻣﺬﮐﻮر ﻧﯿﺰ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺸﺎوران ذی ﺻﻼح و دارای ﺗﺠﺮﺑﻪ، ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻃﺮح را ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﺪه و وﻓﻖ بند اﻟـﻒ ﺟـﺰء ۵ ﻣﺎده ۲۶ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺸﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ، ﻃﺮح ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی را در ﮐﻤﯿﺘﻪ ای ﻣﺘﺸﮑﻞ از ﻣﺪﯾﺮﮐﻞ ﺑﻨﯿﺎد ﻣﺴﮑﻦ اﺳﺘﺎن ( رﯾﯿﺲ ﮐﻤﯿﺘﻪ) ، رﯾﯿﺲ ﺑﻨﯿﺎد ﻣﺴﮑﻦ ﺷﻬﺮﺳـﺘﺎن، ﻧﻤﺎﯾﻨـﺪه ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻋﻤﺮاﻧﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪاری، ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺟﻬﺎد ﮐﺸﺎورزی اﺳﺘﺎن، ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه راه و ﺷﻬﺮﺳﺎزی اﺳﺘﺎن، ﻓﺮﻣﺎﻧﺪار ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن، ﺑﺨﺸﺪار، رﯾﯿﺲ ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﯽ روستا ( ﺑـﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﻇﺮ) ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ می رﺳﺎﻧﺪ. ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﻨﺪ ۸ ماده ۷۹ اصلاح قانون شورا ها (مصوب ۱۳۹۶/۰۵/۲۱ ) ، پیش از ارسال طرح به کمیته تصویب لازم است ﻃﺮح ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺨﺶ ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ. در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﻃﺮح ﻫﺎدی ﭘﺲ از ﺗﺼﻮﯾﺐ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻨﺪی ﻻزم اﻻﺟﺮا ﺑﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻫـﺎی اﺟﺮاﯾﯽ و دﻫﯿﺎری اﺑﻼغ ﻣﯽ ﺷﻮد.
اﻋﺘﺒﺎر ﺗﻬﯿﻪ ﻃﺮح ﻫﺎدی روﺳﺘﺎﯾﯽ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺎده ۱۸ آﯾﯿﻦ نامه اجرایی تهیه و تصویب ﻃﺮحﻫﺎی ﻫﺎدی روﺳﺘﺎ ﻣﺼـﻮب ۱۳۶۷/۰۷/۱۸ و تاکید ماده ۲۶ قانون ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺷﺸﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﻮر، از ﻣﺤﻞ اﻋﺘﺒﺎرات ﺗﻤﻠﮏ داراﯾﯽ ﻫﺎی ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ای اﺳﺘﺎن در ﺑﻮدﺟﻪ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺑﻨﯿﺎد ﻣﺴﮑﻦ اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد.
ﻣﯿﺰان و ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ آﺗﯽ روﺳﺘﺎ، ﮐﺎرﺑﺮی ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی اراﺿﯽ و ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ، ﺿﻮاﺑﻂ ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎز، ﻧﺤـﻮه ﻫـﺪاﯾﺖ آب ﻫـﺎی ﺳـﻄﺤﯽ و ﻃﺮح ﺷﺒﮑﻪ ﻣﻌﺎﺑﺮ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺎﯾﻞ اﺳﺎﺳﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻃﺮح ﻫﺎدی ﻣﻮرد ﻣﻼﺣﻈﻪ و ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.
ﺟﺎﯾﮕﺎه دﻫﯿﺎری و ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﯽ روﺳﺘﺎ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻃﺮح:
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻤﻮﻣﯽ روﺳﺘﺎ اﻋﻢ از ﺳﻤﺖ و ﺳﻮی ﺗﻮﺳﻌﮥ روﺳﺘﺎ، ﮐﺎرﺑﺮی ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی اراﺿﯽ، ﺿﻮاﺑﻂ ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎز و ﻃﺮح اﺻﻼح ﺷﺒﮑﻪ ﻣﻌﺎﺑﺮ در اﯾﻦ ﻃﺮح ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽ ﺷﻮد، ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ اﺳﺖ دﻫﯿﺎری و ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﯽ روﺳﺘﺎ ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﺷﻨﺎﺧﺖ از وﺿﻌﯿﺖ روﺳﺘﺎ و ﺟﺎﻧﻤﺎﯾﯽ ﮐﺎرﺑﺮی ﻫﺎی ﻋﻤـﻮﻣﯽ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻫﻤﮑﺎری ﻣﺆﺛﺮی ﺑﺎ ﻣﺸﺎور ﺗﻬﯿﮥ ﻃﺮح داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﻃﺮح ﻫﺎدی ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی، ﺑﺮ ﭘﺎﯾﮥ ﻧﯿﺎزﻫﺎی واﻗﻌﯽ و ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ ،ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ اراﺿﯽ ﻫـﺎی روﺳـﺘﺎ ﺗﻬﯿـﻪ ﺷﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﯽ روﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺎﻇﺮ در ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺮات ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﻣـﺪﯾ ﺮﯾﺖ ﻣﺤﻠـﯽ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻃﺮح ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺣﻀﻮر ﻣﺆﺛﺮ و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﯽ روﺳﺘﺎ در ﺟﻠﺴﮥ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻃﺮﺣﯽ واﻗﻊ ﮔﺮاﯾﺎﻧﻪ و ﻣﺸـﺘﻤﻞ ﺑﺮ واﻗﻌﯿﺖ ﻫﺎی روﺳﺘﺎ ﮐﻤﮏ ﻧﻤﺎﯾﺪ.
ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی اوﻟﻮﯾﺖ دار ﺑﺮای ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﻃﺮح ﻫﺎدی :
ﻃﺮح ﻫﺎدی ﺑﺮای اﻓﻖ ده ﺳﺎﻟﻪ ﺗﻮﺳﻌﮥ روﺳﺘﺎ ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽ ﻣﻼک ﻋﻤﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد . ﮔﺎﻫﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﺠﺎد ﺗﻐﯿﯿـﺮات ، ﺷﻮد و ﭘﺲ از آن ﻧﯿﺰ ﺗﺎ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻃﺮح ﺑﺎزﻧﮕﺮی اﺳﺎﺳﯽ در وﺿﻌﯿﺖ روﺳﺘﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﺻﻼح در ﻃﺮح ﻫﺎدی ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ اراﯾﮥ ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻻزم ﺑﻪ ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻃﺮح ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﮕﯿﺮی اﺳـﺖ. اﻣـﺎ ﺑﻪ ﻃﺮح ﻣﻮرد ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﻗﺮار ﻣﯽ ، ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از دﻻﯾﻞ زﯾﺮ ﮔﯿﺮد:
۱- ﮔﺬﺷﺖ ۱۰ ﺳﺎل از زﻣﺎن ﺗﺼﻮﯾﺐ ﻃﺮح ﻫﺎدی روﺳﺘﺎ
۲ – ﻣﺤﺪودﯾﺖ ۲ ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﮥ ﮐﺎﻟﺒﺪی روﺳﺘﺎ و ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪن ﻓﻀﺎﻫﺎی داﺧﻞ ﻣﺤﺪوده ﻣﺼﻮب روﺳﺘﺎ
۳ – ﺗﺤﻮﻻت وﯾﮋه اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدی و ﯾﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺎص روﺳﺘﺎ ﺿﻤﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮات ﻣﺴﺆوﻟﯿﻦ اﺳﺘﺎﻧﯽ
۴ – اﺻﻼح ﺑﯿﺶ از ۵ بار محدوده یا افزایش بیش از ۲۰ درصد محدوده روستا
۵ – تحقق جمعیات پیش بینی شده در طرح هادی مصوب
✏️شماره۴ : فرآیند جذب و بکار گیری کارکنان وظیفه پایگاه آتش نشانی روستایی
ﻣﻘﺪﻣﻪ
در راﺳﺘﺎی ارﺗﻘﺎی وﺿﻌﯿﺖ اﯾﻤﻨﯽ و اراﯾﮥ ﺧﺪﻣﺎت آﺗﺶﻧﺸﺎﻧﯽ در روﺳﺘﺎﻫﺎ، ﺑﺮﻧﺎﻣﮥ اﺣﺪاث و ﺗﺠﻬﯿـﺰ ﭘﺎﯾﮕـﺎه ﻫـﺎی آﺗـﺶ ﻧﺸـﺎﻧﯽ روﺳـﺘﺎﯾﯽ از اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﻬﻢ اﯾﻦ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺎﯾﮕﺎه آﺗﺶﻧﺸﺎﻧﯽ روﺳﺘﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﺒﺎﻧﻪروزی ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨـﺪ و ﻧﯿـﺮوی اﻧـﺴﺎﻧﯽ و ﺗﺠﻬﯿـﺰات آن ﺑﺎﯾـﺪ در ﺗﻤﺎم ﻃﻮل ﺷﺒﺎﻧﻪروز آﻣﺎدﮔﯽاﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﯿﺎت را داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﻨﺪ.ﺑﺮ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺎس در ﺟﻬﺖ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺑﺨﺸﯽ از ﻧﯿﺮوی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﭘﺎﯾﮕـﺎه ﻫـﺎی ﻣـﺬﮐﻮر و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽﻫﺎی ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه ﺑﺎ ﺳﺘﺎد ﮐﻞ ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻣﺴﻠﺢ و ﻋﻨﺎﯾﺎتﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮی-ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﮐﻞ ﻗﻮا (ﻣﺪﻇﻠﻪ اﻟﻌﺎﻟﯽ) _ ﻣﺠﻮز ﺟﺬب و اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻬﻤﯿﮥ ﻧﯿﺮوﻫﺎی وﻇﯿﻔﻪ ﭘﺎﯾﮕﺎهﻫﺎی آﺗـﺶ ﻧﺸـﺎﻧﯽ روﺳـﺘﺎﯾﯽ ﮐﺸـﻮر ﺑـﺮای ﺳـﺎل ﻫـﺎی ۹۷-۹۸ ﺻـﺎدر ﮔﺮدﯾـﺪ ﺗـﺎ زﻣﯿﻨـﮥ ﺧﺪﻣﺎترﺳﺎﻧﯽ ﻣﻄﻠﻮبﺗﺮی ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﮥ روﺳﺘﺎﯾﯽ ﻓﺮاﻫﻢ ﮔﺮدد.
اﻗﺪاﻣﺎت ، ﺿﻮاﺑﻂ و ﻣﻘﺮرات ﺟﺬب ﮐﺎرﮐﻨﺎن وﻇﯿﻔﻪ در ﭘﺎﯾﮕﺎهﻫﺎی آﺗﺶﻧﺸﺎﻧﯽ روﺳﺘﺎﯾﯽ :
به منظور ساماندهی فرآیند جذب کارکنان وظیفه، اقدامات ذیل در قالب ضوابط، مقررات و شیوه نامههای لازم تهیه و برای اجـرا ابـلاغ شده است:
۱- ابلاغ مجوز جذب کارکنان وظیفۀ مأمور در پایگاههای آتشنشانی روستایی طی نامۀ شماره ۴۲۱۵ مورخ ۱۳۹۷/۰۲/۰۴
۲- تهیه و ابلاغ شیوهنامۀ جذب و بکارگیری کارکنان وظیفۀ مأمور در پایگاههای آتشنشانی روستایی در سالهای ۹۸-۹۷ طـی نامۀ شـماره ۶۸۵۶ مورخ ۱۳۹۷/۰۲/۱۸
۳- ابلاغ مقررات انضباطی کارکنان وظیفۀ مأمور به دستگاههای دولتی و اجرایی کشور طی نامۀ شماره ۸۵۲۴ مورخ ۱۳۹۷/۰۲/۲۵
۴- برنامهریزی برای برگزاری دوره آموزشی علمی و عملی برای کارکنان وظیفه، پس از پایان دوره آموزش نظامی حداقل به مدت دو هفته
۵- ابلاغ بخشنامه حقوق و مزایای کارکنان وظیفه در سال ۱۳۹۷طی نامه شماره ۲۱۱۰۵ مورخ ۱۳۹۷/۰۵/۰۶
۶- ابلاغ فرم ثبت حوادث و آتشسوزی در پایگاههای آتشنشانی روستایی
۷- درج کلیۀ اطلاعات و مکاتبات مذکور در آدرس اینترنتی ir.org.imo (سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور) صفحه اصلی با عنوان ابلاغیه های سرباز آتشنشان
فرایند جذب و بکارگیری کارکنان وظیفه:
۱- اطلاعرسانی جهت جذب کارکنان وظیفه در سطح استان
۲- بررسی اولیۀ درخواست افراد، توسط دفتر امور روستایی و تطبیق با شرایط عمومی و اختصاصی جذب
۳- اعلام اسامی نیروهای وظیفۀ منتخب از میان مشمولین واجد شرایط مطابق دستورالعملهای ابلاغی به معاونت امور دهیاریها به همـراه برگۀ اعزام و فرمهای تعهد دهیاری و نیروی وظیفه
۴- بررسی در معاونت امور دهیاریها و اعلام اسامی واجدین شرایط به ستاد کل نیروهای مسلح جهت صدور امریه
۵- اعزام نیروهای وظیفۀ منتخب برای گذراندن دوره آموزش نظامی در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
۶- انجام هماهنگی لازم برای برگزاری دوره آموزشی علمی و عملی برای کارکنان وظیفه حداقل به مدت دو هفته بلافاصـله پـس از اتمـام دوره آموزش نظامی توسط دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری
۷- اعزام کارکنان وظیفه به پایگاه آتشنشانی محل خدمت تعیین شده پس از پایان دوره آموزش نظامی و گذراندن آموزشهای تخصصی
۸- نظارت کافی بر اجرای آیین نامه های حقوق و مزایای ابلاغی ستاد کل نیروهای مسـلح و نظـارت بـر پرداخـت مسـتمر حقـوق و مزایـا و بیمه های کارکنان وظیفه توسط استانداریها و واحـدهای تابعه و ارسال منظم فیش هـزینۀ آموزش و فیش های مربـوط به بیمـه های چهـارگانه (پایه، مکمل، بازنشستگی و عمـر و حـوادث) و ممانعت ازهرگـونه بکارگیری کارکنان وظیفه در خارج از چارچوب وظایف محوله و یا سایر ادارات .
✏️شماره ۵ : فرآیند عزل دهیار
✏️شماره۶: منابع درآمدی دهیاری ها از محل قوانین موضوعه
✏️شماره ۷ : اهم موارد قابل توجه در زمینه تعامل مسئول امور فنی دهیاری با دهیار
مسئول امور فنی دهیاری، فردی است که به استناد دستورالعمل ابلاغی شماره ۳۷۱۱۹ مورخ ۱۳۸۸/۰۷/۱۹ موضوع “سازماندهی ارایه خدمات فنی و مهندسی به دهیاری ها ” همچنین وظایف مندرج در بند ۹ و ۱۰ و ۱۱ ماده ۷۸ قانون اصلاح قانون تشکیلات، وظایف و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۹۶/۰۵/۱۴ ، توسط یک یا چند دهیاری معرفی و با تأیید استانداری ذی ربط، جهت انجام کلیه امور فنی دهیاری یا دهیاری های طرف قرارداد به کار گیری و به اتفاق دهیار در قبال کلیه اقدامات فنی دهیاری دارای مسئولیت مشترک است .
١- مسئول امور فنی دهیاری از کارکنان نهاد دهیاری است که زیر نظر دهیار و در چارچوب قوانین و مقررات مربوط به وظایف
قانونی و امور محوله مشغول فعالیت می باشد. که بر اساس بند ۲-۳ و ۳-۳ دستورالعمل “سازماندهی ارائه خدمات فنی و مهندسی به دهیاریها ” متناسب با شرایط خاص هر روستا و حجم کار، حداقل یک نفر مهندس در یکی از رشته های معماری یا عمران (حتی الامکان مهندسین دارای پروانه اشتغال بکار از سازمان نظام مهندسی ساختمان ) که دارای تجربه و صلاحیت لازم در زمینه اجرای پروژه های عمران روستایی باشند در این واحدها بکارگیری شوند. در صورت عدم وجود مهندس مجرب و دارای صلاحیت، استفاده از حداقل یک نفر تکنسین ساختمان و دارای پروانه اشتغال بکار شخص حقیقی از سازمان نظام مهندسی با کانون کاردانهای فنی بلامانع می باشد.
۲- مسئول امور فنی دهیاری موظف به انجام امور مندرج در بند ۴ دستورالعمل “سازماندهی ارائه خدمات فنی و مهندسی به دهیاریها” همچون: کمک به دهیاری جهت عقد قراردادهای عمرانی و برگزاری مناقصات مربوط به اجرای پروژه های عمرانی، مشاوره به دهیاری در زمینه ارایه پیشنهاد کاربری اراضی هنگام تهیه طرح هادی، نظارت بر اجرای پروژههای عمرانی دهیاری، تشکیل پرونده صدور مجوز احداث بنا، پایانکار ساختمانی و تفکیک اراضی، مدیریت و نگهداری اسناد و مدارک فنی، حضور در جلسات فنی مرتبط، تهیه گزارش های نظارتی و سایر امور مرتبط و محوله می باشد.
٣- نحوه پرداخت حقوق و مزایای مسئولین امور فنی دهیاری ها بر اساس ” شیوه نامه نحوه تعیین حقوق و مزایای کارشناسان فنی دهیاریها ” خواهد بود که طی نامه شماره ۷۸۷۷ مورخ ۱۳۹۶/۰۳/۰۶ رییس محترم سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور به استانداری های سراسر کشور ابلاغ و مدیران کل دفاتر امور روستایی و شوراهای استانداری ها مسئول حسن اجرای آن می باشند.
مسئول امور فنی دهیاری
✅ به پیشنهاد دهیار، تأیید شورای اسلامی روستا و طی ترتیبات قانونی انتخاب می شود.
✅ از کارکنان دهیاری است و زیر نظر دهیار فعالیت می نماید.
✅ با دهیار در قبال کلیه اقدامات فنی دهیاری دارای مسئولیت مشترک است.
✅ در زمینه امور فنی و عمرانی دهیاری در برابر دهیار و مراجع ذی ربط، مسئول و پاسخگو است.
✏️شماره ۸ : معاملات دهیاری
✏️شماره ۹: فرآیند تدوین برنامه پنج ساله دهیاری ها
با عنایت به تعدد وظایف دهیاری ها در راستای مدیریت و توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی و همچنین منابع محدود در اختیار، بدیهی است که ساماندهی و نظم بخشی به وظایف و امور محوله، جهت مدیریت مطلوب سکونتگاه های روستایی، مستلزم داشتن برنامه ای دقیق و آگاهانه مبتنی بر چشم انداز و اهداف مشخص است تا دهیاران بتوانند به صورت گام به گام و با قرار گرفتن در مسیر برنامه ریزی، به خوبی از عهده وظایف برآمده و روستاها را به سمت توسعه پایدار سوق دهند. با این رویکرد لازم است دهیاری با استفاده از مشارکت فعال اعضای شورای اسلامی روستا و بهره گیری از ظرفیت هیأت های اندیشه ورز روستایی و نخبگان روستا، به تدوین برنامه پنج ساله دهیاری ها، بر اساس شیوه نامه ابلاغی (موضوع نامه شماره ۱۶۳۶۷ مورخ ۱۳۹۷/۰۴/۱۰ ) ، به صورت گام به گام، به شرح زیر اقدام نماید:
گام اول: تدوین چشم انداز
چشم انداز سازی اولین گام تدوین برنامه است و تصویری است از مقصد نهایی که آینده ای طولانی تر (۲۰ سال) را در برگرفته و بر پایه آرزوها و خواسته های کل مردم روستا شکل می گیرد که امید است برنامه میان مدت دهیاری ها، پس از طی پنج سال، به آن تصویر نزدیک شود. دهیار باید با بهره گیری از مشارکت اعضای شورای اسلامی روستا، مردم و نخبگان روستایی، با توجه به قابلیت ها و استعدادهای بالقوه روستا و ارزش های مشترک ساکنین، چشم اندازها را مورد نظرسنجی و رأی گیری قرار دهد و در نهایت چشم انداز مطلوب و نهایی که مورد تصویب مردم، دهیاری و شورای اسلامی روستا می باشد را به عنوان چشم انداز نهایی، برای روستا تعیین کند.
گام دوم: تعیین اهداف کلان
هر چشم انداز به اهداف مشخص تری خرد می شود و این اهداف می بایست نتایجی باشند که در مسیر تحقق چشم انداز مورد نظر قابل دستیابی هستند و چشم انداز نهایی در راستای رسیدن به آن اهداف باشد. در این گام، دهیار می بایست از درون چشم انداز نهایی، اهداف کلان مورد نظر را مشخص نماید.
گام سوم: تدوین راهبرد
برای تدوین راهبردهای مؤثر، در ارتباط با اهداف کلان، لازم است ابتدا دهیار، به شناخت جامعی از روستا دست یابد. بدین منظور می بایست به توصیف ویژگی های روستای مورد نظر، در ابعاد مختلف طبیعی (موقعیت و وسعت روستا و ویژگی های اقلیمی، منابع آب، خاک، پوشش گیاهی و…) و ابعاد انسانی (وضعیت سکونت و فعالیت، ساختار سنی و جنسی، رشد جمعیت، وضعیت اقتصادی، وضعیت خدمات و امکانات و …) پرداخته و با تحلیل نقاط قوت و ضعف های داخل محیط روستا و فرصتها و تهدیدات خارج محیط روستا، راهبردهای مؤثر را تدوین نموده و با اولویت بندی آنها، راهبردهای نهایی را انتخاب نماید.
گام چهارم: تعیین سیاست های اجرایی
در این گام، سیاست های اجرایی برای هر راهبرد در نظر گرفته می شوند. دهیار می بایست در پی پاسخگویی به این سؤال باشد که راهبردهای مورد نظر، از چه طریقی عملیاتی خواهند شد. در واقع این سیاست ها تسهیلات لازم برای تحقق هنر راهبرد را فراهم می سازند.
گام پنجم: تعیین طرحها
طرح، مجموعه عملیات مشخصی است که به راهبردها و سیاست های برنامه پنج ساله، قابلیت اجرایی می بخشد. در این گام دهیار میبایست برای اجرایی کردن سیاست ها و راهبردها، طرح هایی را با در نظر گرفتن اعتبار مورد نیاز تعیین نماید.
گام ششم: تعیین پروژهها
دهیار پس از اینکه طرح ها و یا طرح مورد نظر را تعیین نمود، در راستای اجرای طرح، می بایست آن را به چندین پروژه عملیاتی، با در نظر گرفتن بازه زمانی مشخص، تقسیم نماید و اعتبارات مورد نیاز را نیز تعیین و در نظر بگیرد.
✏️شماره ۱۰ : اهمیت و ضرورت توجه به مقوله مدیریت پسماندها
مدیریت پسماند یکی از ضروریترین محورهای توسعه پایدار محسوب می گردد. تولید انواع پسماند در زندگی انسانها امری اجتناب ناپذیر بوده و بی شک عدم توجه کافی به این موضوع می تواند تأثیر زیادی در تخریب محیط زیست و طبیعت داشته باشد. مدیریت پسماندها به عواملی همچون تولید، جمع آوری، حمل و نقل، دفع و بازیافت آن بستگی دارد، بنابراین محدوده مدیریت این مقوله بسیار وسیع و متغیر است، لذا برای چنین موضوعی راهی جز مدیریت صحیح و تدوین برنامه راهبردی وجود ندارد.
تعریف و طبقه بندی پسماندها:
پسماند به مواد جامد، مایع و گاز (غیر از فاضلاب) گفته می شود که به طور مستقیم یا غیرمستقیم حاصل از فعالیت انسان بوده و از نظر تولید کننده زائد تلقی می شود. پسماندها به پنج گروه تقسیم می شوند:
١- پسماندهای عادی:
به کلیه پسماندهایی گفته می شود که به صورت معمول از فعالیت های روزمره انسانها در شهرها، روستاها و خارج از آنها تولید می شود از قبیل زباله های خانگی و نخاله های ساختمانی
۲- پسماندهای پزشکی (بیمارستانی):
به کلیه پسماندهای عفونی و زیان آور ناشی از فعالیت بیمارستان ها، مراکز بهداشتی، درمانی، آزمایشگاههای تشخیص طبی و سایر مراکز مشابه گفته می شود. سایر پسماندهای خطرناک بیمارستانی از شمول این تعریف خارج است.
٣- پسماندهای ویژه :
به کلیه پسماندهایی گفته می شود که به دلیل بالا بودن حداقل یکی از خواص خطرناک از قبیل سمیت، بیماری زایی، قابلیت انفجار یا اشتعال، خورندگی و مشابه آن به مراقبت ویژه نیاز داشته باشد و آن دسته از پسماندهای پزشکی و نیز بخشی از پسماندهای عادی، صنعتی، کشاورزی که نیاز به مدیریت خاص دارند جزء پسماندهای ویژه محسوب می شوند.
۴- پسماندهای کشاورزی:
به پسماندهای ناشی از فعالیتهای تولیدی در بخش کشاورزی گفته می شود از قبیل فضولات، لاشه حیوانات (دام، طیور و آبزیان ) محصولات کشاورزی فاسد یا غیرقابل مصرف .
۵- پسماندهای صنعتی :
به کلیه پسماندهای ناشی از فعالیتهای صنعتی و معدنی و پسماندهای پالایشگاهی، صنایع گاز، نفت و پتروشیمی و نیروگاهی و امثال آن گفته می شود از قبیل برادهها، سرریزها و لجن های صنعتی.
مدیریت پسماند چیست؟
مدیریت پسماند مجموعه فعالیت ها و اقدامات لازم برای مدیریت زباله از زمان شروع به تولید تا دفع نهایی آن است. این موضوع شامل جمع آوری، حمل و نقل، تصفیه و دفع پسماندها، همراه با نظارت و قانونمند کردن فرآیند مدیریت پسماند می باشد.
مدیریت اجرایی پسماندها:
مدیریت اجرایی پسماند، شخصیت حقیقی یا حقوقی است که مسوول برنامه ریزی، ساماندهی، مراقبت و عملیات اجرایی مربوط به تولید، جمع آوری، ذخیره سازی، جداسازی حمل و نقل، بازیافت، پردازش و دفع پسماندها و همچنین آموزش و اطلاع رسانی در این زمینه می باشد. مدیریت اجرایی کلیه پسماندها غیر از صنعتی و ویژه در شهرها و روستاها و حریم آنها به عهده شهرداری ها و دهیاری ها و در خارج از حوزه و وظایف شهرداریها و دهیاری ها به عهده بخشداری ها می باشد. مدیریت اجرایی پسماندهای صنعتی و ویژه به عهده تولید کننده بوده که در صورت تبدیل آن به پسماند عادی به عهده شهرداریها، دهیاری ها و بخشداری ها خواهد بود.
قوانین، آئین نامه ها، دستورالعمل ها و شیوه نامه های مرتبط با مدیریت پسماندها در روستاها:
مهم ترین ضوابط و مقررات مربوط به مدیریت پسماندها در زمینه مدیریت پسماندهای روستایی عبارتند از:
قانون مدیریت پسماندها و آئین نامه اجرایی آن، ماده ۱۰ اساسنامه دهیاری شامل وظایف دهیاری ها، جزء (۱) بند (ب) ماده ۲۷ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه و آئین نامه اجرایی آن، دستورالعمل ها و شیوه نامه های ابلاغی از سوی معاونت امور دهیاری های سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور (شیوه نامه کاهش تولید، ذخیره سازی، جمع آوری و حمل پسماندهای روستایی، شیوه نامه اجرایی دفن بهداشتی پسماندهای عادی در سطح روستاهای کشور، چارچوب توسعه فرهنگ شهروندی در زمینه مدیریت پسماندهای جامد در مناطق روستایی، شیوه نامه تهیه بیوکمپوست از پسماندهای فسادپذیر و فضولات دامی در مناطق روستایی کشور، شیوه نامه پردازش، جداسازی و بازیافت پسماندهای عادی در مناطق روستایی کشور، دستورالعمل نحوه تعیین هزینه خدمات مدیریت پسماندهای روستایی، قبض اعلام و وصول هزینه های خدمات مدیریت پسماندهای عادی روستایی و شیوه نامه نحوه کاربرد آن)
✳️ از اینرو لازم است در راستای حفظ محیط زیست، با رویکرد مدیریت منطقه ای و با توجه به وظایف قانونی، کلیه دهیاری ها نسبت به برنامه ریزی برای مدیریت صحیح پسماندها وفق قوانین، آئین نامه ها و شیوه نامه های ابلاغی اقدام نمایند.
✏️شماره ۱۱ : جدول احصای اهم وظایف دهیاری ها بر اساس قوانین و مقررات جاری
*منظور از اساسنامه ، اساسنامه تشکیلات و سازمان دهیاری ها (مصوب بهمن ۱۳۸۰ ) می باشد .
*منظور از قانون شوراها ، قانون تشکیلات ، وظایف و انتخاب شوراهای اسلامی کشور (مصوب ۱۳۷۵ و اصلاحات بعدی ) می باشد .
✏️شماره۱۲ : بستر و حریم رودخانه و اقدامات دهیاری ها قبل از وقوع سیل
ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻠﯽ ﺣﺮﯾﻢ رودﺧﺎﻧﻪ و اﻫﻤﯿﺖ آن:
بر اساس ماده ۱۳۶ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﯽ “ﺣﺮﯾﻢ رودﺧﺎﻧﻪ ﻣﻘﺪاری از اراﺿﯽ اﻃﺮاف ﻣﻠﮏ و ﻗﻨﺎت و ﻧﻬﺮ و اﻣﺜﺎل آن هست ﮐﻪ ﺑﺮای ﮐﻤﺎل اﻧﺘﻔـﺎع و ﺣﻔﺎﻇـﺖ از آن ضرورت دارد. ” .ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﻨﺪ خ ﻣﺎده ۱ آیینﻧﺎﻣﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮ و ﺣﺮﯾﻢ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ، اﻧﻬﺎر، ﻣﺴﯿﻞ ﻫﺎ، ﻣـﺮداب ﻫـﺎ، ﺑﺮﮐﻪ ﻫـﺎ ی ﻃﺒﯿﻌـﯽ و ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی آﺑﺮﺳﺎﻧﯽ آﺑﯿﺎری و زﻫﮑﺸﯽ،(مصوب۱۳۷۹ ﻫﯿﺎت وزﯾﺮان و اﺻﻼﺣﺎت ﺑﻌﺪی آن ) “ﺣﺮﯾﻢ آن ﻗﺴﻤﺖ از اراﺿﯽ اﻃﺮاف رودﺧﺎﻧﻪ ، ﻣﺴـﯿﻞ ، ﻧﻬﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﯾﺎ ﺳﻨﺘﯽ ﻣﺮداب و ﺑﺮﮐﻪ ﻫﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ از ﺑﺴﺘﺮ ﻗﺮار دارد و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق ﺑـﺮای ﮐﻤـﺎل اﻧﺘﻔـﺎع و ﺣﻔﺎﻇﺖ ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ آﻧﻬﺎ ﻻزم اﺳﺖ و ﻃﺒﻖ ﻣﻘﺮرات اﯾﻦ آﯾﯿﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻂ وزارت ﻧﯿﺮو ﯾﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی آب ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد.“
ﺣﺮﯾﻢ اﻧﻬﺎر ﻃﺒﯿﻌﯽ رودﺧﺎﻧﻪ، ﻫﺎ و ﻣﺴﯿﻞ ﻫﺎ ( اﻋﻢ از اﯾﻨﮑﻪ آب داﺋﻢ ﯾﺎ ﻓﺼﻠﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ) و ﻣـﺮداب ﻫـﺎ و ﺑﺮﮐـﻪ ﻫـﺎی ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑـﺮای ﻋﻤﻠﯿﺎت ﻻﯾﺮوﺑﯽ و ﺑﻬﺮه ﺑﺮداری از ۱تا ۲۰ ﻣﺘﺮ و ﺑﺮای ﺣﻔﺎﻇﺖ ﮐﯿﻔﯽ آب رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ، اﻧﻬﺎر ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﺑﺮﮐﻪ ﻫﺎ ﺗـﺎ ۱۵۰ ﻣﺘـﺮ ( ﺗـﺮاز اﻓﻘﯽ ) از ﻣﻨﺘﻬﯽ اﻟﯿﻪ ﺑﺴﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﻮرد و ﻧﻮع ﻣﺼﺮف و وﺿﻊ رودﺧﺎﻧﻪ ، ﻧﻬﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﺑﺮﮐﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ وزارت ﻧﯿﺮو ﯾﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﻫـﺎی آب ﻣﻨﻄﻘﻪای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﺳﯿﺎﻫﻪ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ، اﻧﻬﺎر ﻃﺒﯿﻌﯽ، ﺑﺮﮐﻪ ﻫﺎ و … ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎی آب ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺗﻌﯿﯿﻦ و ﺑـﺮای اﻃـﻼع ﻋﻤـﻮم اﻋـﻼم ﺷـﺪه اﺳـﺖ. دﻫﯿﺎری ﻫﺎ ﻣﻮﻇﻔﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﻮاد ﻣﻨﺪرج و ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ “رودﺧﺎﻧﻪ، ﻧﻬﺮ ﻃﺒﯿﻌﯽ، ﻧﻬﺮ ﺳﻨﺘﯽ، ﻣﺮداب، ﺑﺮﮐﻪ، ﻣﺴﯿﻞ ﻣﺘﺮوک، ﺷﺒﮑﻪ ﻫـﺎی آﺑﯿـﺎری و زﻫﮑﺸﯽ و ﮐﺎﻧﺎل ﻫﺎ و….” ﻣﻨﺪرج در آﯾﯿﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﺬﮐﻮر اﺷﺮاف ﮐﺎﻣﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻟﯿﮑﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈـﻮر آﻣـﻮزش اﺟﻤـﺎﻟﯽ و رﻋﺎﯾـﺖ ﻗـﻮاﻧﯿﻦ ﻣـﺮﺗﺒﻂ در راﺳﺘﺎی ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از وﻗﻮع ﺳﯿﻞ، ﻣﻮاردی ﺑﻪ ﺷﺮح ذﯾﻞ اراﯾﻪ ﻣﯽ ﮔﺮدد:
ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺑﺴﺘﺮ رودﺧﺎﻧﻪ:
آن ﻗﺴﻤﺖ از رودﺧﺎﻧﻪ، ﻧﻬﺮ ﯾﺎ ﻣﺴﯿﻞ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻫﺮ ﻣﺤﻞ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻣﺎر ﻫﯿﺪروﻟﻮژﯾﮏ و داﻏﺎب و ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻃﻐﯿﺎن ﺑﺎ دوره ﺑﺮﮔﺸﺖ ۲۵ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ وزارت ﻧﯿﺮو ﯾـﺎ ﺷـﺮﮐﺘﻬﺎی آب ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﺷﻮد .
ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ دﺧﻞ و ﺗﺼﺮف و ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎز در ﺑﺴﺘﺮ و ﺣﺮﯾﻢ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫـﺎ ﺧـﻼف ﻗـﺎﻧﻮن اﺳﺖ ﻟﺬا ﺗﺠﺎوز ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮ و ﺣﺮﯾﻢ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻨﮓ ﮐﺮدن ﻣﺠﺎری ﺳﯿﻞ ﻣﻮﺟـﺐ ﺗﺸـﺪﯾﺪ ﺧﻄـﺮ ﺳﯿﻞ در ﺑﺎﻻدﺳﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد ( ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺎده ۷ آیین ﻧﺎﻣﻪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﺑﺴـﺘﺮ و ﺣـﺮﯾﻢ رودﺧﺎﻧـﻪ ﻫـﺎ مصوب ۱۳۷۹ ﻫﯿﺌﺖ وزﯾﺮان ) .
اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﯿﺸﮕﯿﺮاﻧﻪ ﻣﻬﻢ دﻫﯿﺎری ﻫﺎ ﻗﺒﻞ از وﻗﻮع ﺳﯿﻞ و ﮐﻨﺘﺮل ﺣﺮﯾﻢ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ:
مطابق بند ۳۰ ماده ۱۰ اﺳﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ، ﺗﺸﮑﯿﻼت و ﺳﺎزﻣﺎن دﻫﯿﺎری ﻫﺎ اﺗﺨـﺎذ ﺗـﺪاﺑﯿﺮ ﻻزم ﺑﺮای ﺣﻔﻆ روﺳﺘﺎ از ﺧﻄﺮ ﺳﯿﻞ ﯾﮑﯽ از وﻇﺎﯾﻒ دﻫﯿﺎر ﻋﻨﻮان ﺷﺪه اﺳﺖ:
۱- ﻧﻈﺎرت ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺑﺮ ﺳﺎﺧﺖ و ﺳﺎز در ﺣﺮﯾﻢ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ، اﻧﻬﺎر، ﻣﺴﯿﻞ ﻫﺎ، ﻣﺮداب ﻫﺎ، ﺑﺮﮐﻪ ﻫـﺎ ی ﻃﺒﯿﻌﯽ و … و اراﯾﮥ ﮔﺰارش ﺗﺨﻠﻔﺎت ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻊ ﺑﺎﻻدﺳﺖ.
۲- ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺎﻟﺒﺪی روﺳﺘﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻖِ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ و ﺣﺮاﯾﻢ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ.
۳- ﻫﻤﮑﺎری ﺑﺎ ﻧﻬﺎدﻫﺎی دوﻟﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﺒﻮد ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺳﺎزه ای رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ.
۴- ﭘﺎﮐﺴﺎزی ﻣﺴﯿﺮ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ از ﭘﻮﺷﺶ ﻫﺎی ﮔﯿﺎﻫﯽ و اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﻫﺎی رﺳﻮﺑﯽ.
۵- اﺣﺪاث دﯾﻮار ﻫﺎی ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ و ﺗﺜﺒﯿﺖ ﺧﺎک ﺑﺴﺘﺮ و ﮐﻨﺎره ﻫﺎی رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ.
🔵 از طریق لینک زیر می توانید مقاله نکات آموزشی را دریافت کنید:
کاری از حوزه معاونت امور دهیاری ها
🔴 برای سفارش محصولات مدیریت روستا لطفا بر روی لینک زیر کلیک بفرمایید
تماس: ۰۱۱۳۲۲۹۰۱۳۴ در ساعات کاری(۸:۳۰ الی ۱۶) و در ساعات غیراداری با شماره ۰۹۱۱۶۶۶۲۲۰۸ آقای مهدی زاده تماس حاصل نمایید.
تلفن واحد پشتیبانی و فروش: 7000 15 35 011 داخلی 3
همراه (مدیر فروش) : 2208 666 0911
مازندران بابل چهار راه نواب صفوی روبروی اشرفی 16 جنب گل و بلبل
تلفن و فکس: 7000 15 35 011