دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺗﺪوین ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ۵ ﺳﺎﻟﻪ دﻫﻴﺎری ها

۱- مقدمه

ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ راﻫﺒﺮدی اﺳﺖ ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺒﻮد زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﻗﺘﺼﺎدی روﺳﺘﺎﺋﻴﺎن ﻛﻪ ﻫﺪف آن اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻫﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر رﻓﻊ ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﻣﺎدی و ﻣﻌﻨﻮی در ﺟﻬﺖ رﺷﺪ وﺗﻌﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻻزﻣﻪ ﭼﻨﻴﻦ توسعه ای اﻳﺠﺎد ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻛﻤﻲ و ﻛﻴﻔﻲ در درون ﺧﻮد روﺳﺘﺎ اﺳﺖ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم روﺳﺘﺎ ﻛﻪ اﺳﺎس ﺗﻮﺳﻌﻪ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻓﺎﺋﻖ آﻣﺪن ﺑﺮ ﻣﺸﻜﻼﺗﺸﺎن اﻓﺰاﻳﺶ داده و ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎی ﻻزم ﺑﺮای ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﻴﺮوﻫﺎی ﺧﻮد را ﮔﺴﺘﺮش ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻣﻮر ﻓﺮدی و ﺟﻤﻌﻲ را ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺮاﻳﻂ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن اداره ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از : ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ، اﻓﺰاﻳﺶ اﺷﺘﻐﺎل و …. ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺣﺪاﻗﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻏﺬا، ﻣﺴﻜﻦ، آﻣﻮزش و ﺑﻬﺪاﺷﺖ در ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎی روﺳﺘﺎﻳﻲ . در دﻳﺪﮔﺎﻫﻬﺎی ﺟﺪﻳﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﻮق اﻟﺬﻛﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ و نهادی را ﻧﻴﺰ در ﺷﻤﺎر ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻨﺪ . ﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺎس ﻣﻴﺘﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ را در ﺳﻪ دﺳﺘﻪ اﺳﺎﺳﻲ و ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﻧﻤﻮد:

ﻋﻮاﻣﻞ اﻗﺘﺼﺎدی

• سرمایه
• نیروی کار
• زمین
• مدیریت و برنامه ریزی

ﻋﻮاﻣﻞ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ و ﺣﻤﺎﻳﺘﻲ

• حمل و نقل
• ارتباطات
• زیرساختها
• آموزش
• بهداشت
• خدمات تفریحی

عوامل نهادی

• قوانین و مقررات
• سازمانها و ادارات
• روابط و شبکه های تولید و بازار
• مشارکت

در ﻣﻴﺎن ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﻮق ﻃﻲ ﺳﺎﻟﻬﺎی اﺧﻴﺮ ﺗﻮﺟﻬﺎت ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﻮی ﻋﻮاﻣﻞ دﺳﺘﻪ اول و دوم ﺑﻮده و ﺑﻪ دﺳﺘﻪ آﺧﺮ ﻛﻤﺘﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ . اﻳﻦ درﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻬﺎدﺳﺎزی و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ در اﻳﻦ ﭼﺎرﭼﻮب اﻳﺠﺎد ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ ﻣﺘﻜﻲ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺟﻬﺖ ﻫﺪاﻳﺖ و ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻫﺪاف وﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎزﻫﺎی ﺟﺎﻣﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ در ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﻲ از ﺿﺮورﻳﺎت  ﺟﺎﻣﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺮاﻛﻪ  اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺪرت ﭼﺎﻧﻪ زﻧﻲ روﺳﺘﺎﺋﻴﺎن از ﻃﺮﻳﻖ رﻗﺎﺑﺖ ﻫﺎی ﺳﻴﺎﺳﻲ درﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺴﺐ ﻣﻨﺎﻓﻊ اﻗﺘﺼﺎدی و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ﺟﻬﺖ ﻋﻤﺮان روﺳﺘﺎ را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ .درون ﻟﺬا ﺟﻬﺖ دﺳﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﻓﻮق ،ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﻮﺛﺮ و ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪی در  روﺳﺘﺎ اﺣﺴﺎس ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺗﻜﺎء ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻫﺪاف ﺟﺎﻣﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ را در زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎی ﻳﺎد ﺷﺪه ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎزد ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﻮراﻫﺎی روﺳﺘﺎﻳﻲ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻴﺎزاﺳﺎﺳﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ از دل آن دﻫﻴﺎر ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﺷﻮرا و ﻣﺮدم روﺳﺘﺎ، ﺟﻬﺖ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ اﻣﻮر ﻋﻤﺮاﻧﻲ و  ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﻗﺘﺼﺎدی و ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ روﺳﺘﺎ  ﺑﻮﺟﻮدآﻣﺪ.

دستورالعمل تدوین برنامه ۵ ساله دهیاری ها

۲- اﻫﺪاف و ﺿﺮورت ﺗﺪوﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ روستا

اﻫﺪاف زﻳﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻫﺪﻓﻬﺎی اﺳﺎﺳﻲ در ﺗﺪوﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ روﺳﺘﺎ ﻣﻲ باشند :

• ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ، ﻃﺮﺣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮای ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺟﻮاﻣﻊ روﺳﺘﺎﻳﻲ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎی روﺳﺘﺎﻳﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻠﻴﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺳﺘﺎﻳﻲ را دور ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻧﻤﻮده و ﻃﺮح ﻫﺎی اﺳﺘﺮاﺗﮋﻳﻚ ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﺳﻄﺢ روﺳﺘﺎ را اﺟﺮاء ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ.

• ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ زﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎز ﺗﺸﻮﻳﻖ و ﺗﺮﻏﻴﺐ  روﺳﺘﺎﻫﺎﻳﻲ ﺧﻮدﻛﻔا، ﻣﺘﻨﻮع و ﭘﻮﻳﺎ و ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﭘﺎﻳﺪار و ﺳﻮدآور اﺳﺖ.

• ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎ ﻳﻚ ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻣﻨﻈﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﻛﻨﺎن ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺳﺘﺎﻳﻲ اﻣﻜﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼت روﺳﺘﺎی ﺧﻮد ﺑﭙﺮدازﻧﺪ . اﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮدم و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺳﺘﺎﻳﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه و ﺣﺎﻛﻲ از ﺗﻤﺎﻳﻞ آ ﺑﻮد ﻧﻬﺎ  ﺑﻪ اﺟﺮای آن ﺧﻮاﻫﺪ .

• ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎ زﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎز ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ اﻣﻮر روﺳﺘﺎﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻤﻴﺎری ﻣﺮدم روﺳﺘﺎ اﺳﺖ ﺑﻄﻮرﻳﻜﻪ ﮔﺮوه ﻫﺎ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺳﺘﺎﻳﻲ را ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ و ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ.

• اﻓﺰاﻳﺶ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ و اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ در ﺑﻴﻦ روﺳﺘﺎﺋﻴﺎن و اﻳﺠﺎد  ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﻴﻦ ﻣﺮدم روﺳﺘﺎ ﺑﺎ ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮی از ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎ اﺳﺖ.

•  ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﻮﺛﺮ ﻣﺮدم در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ، ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮی و اﺟﺮاء از دﻳﮕﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ اﺳﺖ . ﻣﻨﻈﻮر از ﻣﺮدم اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺮدم اﺳﺖ و ﻫﺪف از ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﺮدم درﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮی ، ﻣﺸﺎرﻛﺖ از روی رﻏﺒﺖ و داوﻃﻠﺒﺎﻧﻪ اﺳﺖ ﭼﺮاﻛﻪ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﺑﺎ اﺟﺒﺎر، ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﭘﺎﻳﺪار و ﻣﺜﺒﺖ ﻧﻴﺴﺖ . در ﺿﻤﻦ ﺟﻮﻫﺮ و ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻣﺸﺎرﻛﺖ در ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮی ﻣﺘﺠﻠﻲ اﺳﺖ ، ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮدم روﺳﺘﺎ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ در ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮی ﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻋﻤﺮاﻧﻲ روﺳﺘﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮده و ﻧﻈﺮ ﺟﻤﻌﻲ آﻧﺎن در این امر بویسیله خودشان اجرا خواهد شد.

• در ﻧﻬﺎﻳﺖ رﺳﻴﺪن ﺟﺎﻣﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﺗﻤﺎﻣﻲ اﺑﻌﺎد ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ، اﻗﺘﺼﺎدی و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻋﻤﺮاﻧﻲ و… از ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ و آﺳﺎن ﺗﺮﻳﻦ روش از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺴﻴﺞ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺮدم روﺳﺘﺎ در رﺳﻴﺪن ﺑﻪ اﻳﻦ اﻫﺪاف ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ  ﺷﻮراﻫﺎی روﺳﺘﺎﻳﻲ و دﻫﻴﺎران ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺤﺮﻛﻴﻦ اﺻﻠﻲ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ.

۳- بررسی وضع موجود روستا

ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮارد ﻛﻪ دﻫﻴﺎران در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی روﺳﺘﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ آن ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮد  روﺳﺘﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻄﻮر ﺳﺎده ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮق زﻳﺮ ﺣﺎصل ﺷﻮد :

_ داﺷﺘﻦ ﻳﻚ دﻳﺪﻛﻠﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ روﺳﺘﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ  به عبارت دیگر یک دهیار باید بداند ﺟﺎده ﻫﺎ، ﻛﺎﻧﺎﻟﻬﺎی آﺑﻴﺎری ، ﻣﺪرﺳﻪ، درﻣﺎﻧﮕﺎه، ﺑﺎزار، زﻣﻴﻨﻬﺎی ﻛﺸﺎورزی و ﺳﺎﻳر   ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ در ﻛﺠﺎی روﺳﺘﺎ واﻗﻊ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ و ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻫﺎ و وﻳﮋﮔﻴﻬﺎی آﻧﻬﺎ را از ﻟﺤﺎظ ﻋﻤﺮان و دﻫﺪ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮدن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار .

_ﺷﻨﺎﺧﺖ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ روﺳﺘﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻌﺪاد ﺟﻤﻌﻴﺖ روﺳﺘﺎ، ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺳﻨﻲ و ﺟﻨﺴﻲ و.. میشود.

ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ درآﻣﺪی روﺳﺘﺎ( ﻛﺸﺎورزی،داﻣﺪاری، ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﻲ، ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ای و…) و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻮع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻤﺪه روﺳﺘﺎﻳﻲ.

_  ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ درآﻣﺪی روﺳﺘﺎ

۴- ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺳﻄﺢ روستا

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﻴﺎت وزﻳﺮان و ﻗﺎﻧﻮن ﺷﻮراﻫﺎ دﻫﻴﺎران ﺟﻬﺖ ﭘﻴﺸﺒﺮد اﻣﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ روﺳﺘﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی ﺻﺤﻴﺢ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ  ﻓﻬﺮﺳﺘﻲ از ﻣﺸﻜﻼت و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪﻳﻬﺎی روﺳﺘﺎی ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ اﻳﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ باید ﺟﺎﻣﻊ و در ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪه ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻜﻼت و ﻧﻴﺎزﻫﺎی روﺳﺘﺎی ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺎﺷﺪ ، دراﻳﻦ ﺧﺼﻮص دﻫﻴﺎراز ﻧﻈﺮات ﻣﺮدم (  اﻓﺮاد ذی ﻧﻔﻮذ و ذی نفع )  و ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﻲ روﺳﺘﺎ  اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﻌﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ اﻫﺎﻟﻲ روﺳﺘﺎ و ﻧﻈﺮات ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﺷﻮرا ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد .

ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺮ ﻧﺎﻣﻪ روﺳﺘﺎ ﻳﻲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﺴﺎﻳﻞ و ﻣﺸﻜﻼت ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد:

• نظرات و دیدگاه های مردم روستا
• نظرات اعضای شورای روستاها و سطوح مافوق این شورا
• نظرات کارشناسانو مسئولین محلی
• داده ها و اطلاعات جمع آوری شده در مرحله شناخت وضع بهبود

۵- اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪی ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﻜﻼت ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺿﺮورت و اهمیت

از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ دﻫﻴﺎر دارای ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﺪود ( ﻣﺎﻟﻲ/اﻧﺴﺎﻧﻲ/ﻓﻨﻲ /زﻣﺎﻧﻲ ) ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و از ﻃﺮﻓﻲ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻤﻊ آوری ﺷﺪه در ﺧﺼﻮص ﻣﺸﻜﻼت و ﻧﻴﺎزﻫﺎی روﺳﺘﺎ از ﻧﻈﺮ اﻫﻤﻴﺖ و ﺿﺮوری ﺑﻮدن در ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ ،ﻟﺬا دﻫﻴﺎران ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎری و ﻧﻈﺮ اﻋﻀﺎی ﺷﻮرای روﺳﺘﺎ و ﻣﺮدم اﻗﺪام ﺑﻪ اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪی ﻣﺸﻜﻼت و ﻧﻴﺎزﻫﺎی روﺳﺘﺎی ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻮده و فهرست بندی کند (شکل ۱) . ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻓﻬﺮﺳﺖ اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪی ﺷﺪه از ﻣﺴﺎﻳﻞ و ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدم روﺳﺘﺎ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﻮاﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ استخراج می شود . ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ در  روﺳﺘﺎ ﭼﻪ ﻣﺴﺎﻳﻞ و ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ وﺟﻮد دارد و اوﻟﻮﻳﺖ آﻧﻬﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ.

ﻣﻼک و ﻣﻌﻴﺎر اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪی ﻣﺴﺎﻳﻞ و ﻣﺸﻜﻼت ﺗﻮاﻓﻖ و اﺟﻤﺎع اﻋﻀﺎ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻃﺒﻴﻌﻲ اﺳﺖ ﻫﺮﭼﻪ اﻧﺠﺎم ﻛﺎری و رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻠﻲ در روﺳﺘﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺣﺴﺎس ﺷﻮد آن ﻣﺸﻜﻞ در اوﻟﻮﻳﺖ اﺳﺖ. در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﻴﺰان اﺣﺴﺎس ﻓﻮری ﺟﻬﺖ رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻞ،ﻣﻴﺰان ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﻲ در اﺧﺘﻴﺎر،ﻣﻴﺰان زﻣﺎن،ﺗﻌﺪاد ﻧﻴﺮوی اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز ﺑﺮای ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻞ ﻫﻤﻪ در اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪی ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻮﺛﺮﻧﺪ.

دستورالعمل تدوین برنامه ۵ ساله دهیاری ها

۶- اراﺋﻪ راه ﺣﻠﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮای ﻫﺮ ﻛﺪام از مشکلات

در اﻳﻦ ﻣﻮرد دﻫﻴﺎر ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﻲ روﺳﺘﺎ و ﻣﺮدم ﻧﻈﺮ و ﻳﺎ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﻮرد  اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ راه ﺣﻠﻬﺎی ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ﺟﻬﺖ ﺣﻞ مشکلات روستا و ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎزﻫﺎی  روستا ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ . ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﻜﻼت ﻳﺎ ﻧﻴﺎزﻫﺎی اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪی ﺷﺪه  روﺳﺘﺎ را در ﺟﺪول ﺷﻤﺎره ۳ وارد ﻛﺮده و در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن راه ﺣﻠﻬﺎی ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ذﻛﺮ ﺷﻮد. در اﻳﻨﺠﺎ دﻫﻴﺎرﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮای ﺣﻞ ﻳﻚ ﻣﺸﻜﻞ در روﺳﺘﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ راه ﺣﻞ اراﺋﻪ ﺷﻮدﻛﻪ در اﺑﺘﺪا ﺗﻤﺎم راه ﺣﻠﻬﺎ ﺑﺮای ﺣﻞ ﻳﻚ ﻣﺸﻜﻞ در ﺟﺪول ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ آورده ﻣﻲ ﺷﻮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻃﻼﻋﺎت و داده ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد و ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﻫﺎی ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ راه ﺣﻠﻬﺎ، ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ و ارزﻳﺎﺑﻲ و ﺗﻠﻔﻴﻖ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ . ﻫﺪف از اﻳﻦ ﻛﺎر آن اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻳﻚ  ارزﻳﺎﺑﻲ ﻛﻠﻲ راه ﺣﻠﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا و ﻳﺎ از ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻻزم ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻳﻞ و ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻄﺮح ﺷﺪه ﺑﺮﺧﻮردار ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ وارد ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻧﺸﻮﻧﺪ.

دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺗﺪوین ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ۵ ﺳﺎﻟﻪ دﻫﻴﺎری ها

۷- انتخاب راه حل مناسب

در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن که ذﻛﺮ ﮔﺮدﻳﺪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﻛﻪ در آن  اﻋﻀﺎی ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﻲ روﺳﺘﺎ و ﻣﺮدم و ﮔﺮوه های ذی ﻧﻔﻮذ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﺤﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮر دارﻧﺪ ازﺑﻴﻦ راه ﺣﻠﻬﺎی ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺪه  راه ﺣﻞ ﻧﻬﺎﻳﻲ را اﻧﺘﺨﺎب و در ﺟﺪول شماره ۴ واردمی شود .  اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻘﺪﻣﻪ ای ﺑﺮای اﺟﺮای ﻋﻤﻠﻲ ﭘﺮوژه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ . در اﻳﻨﺠﺎ  ﻻزم اﺳﺖ دﻫﻴﺎر ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻛﺴﺐ درآﻣﺪ دﻫﻴﺎری را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﺎﻳﺪ دراﻳﻦ ﺧﺼﻮص جدول شماره ۵ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ آن دﻫﻴﺎر ﻧﻮع و ﻣﻨﺒﻊ ﻛﺴﺐ درآﻣﺪ دﻫﻴﺎری را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ، ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ ﻛﻪ اﻧﺘﺨﺎب راه ﺣﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﻳﺪﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ درآﻣﺪی روﺳﺘﺎ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻴﺮوی ﻛﺎر ﻻزم و زﻣﺎن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ  و ﺳﺎﻳﺮ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﺸﻮرﺗﻲ  ﻫﺮ روﺳﺘﺎ ﺑﺪان دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻳﺎﻓﺖ، ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﻮد. جمع موارد یاد شده در زیر ، در تعیین راه حل نهایی پیشنهادی می تواند موثر باشد :

• از ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺰان اﻋﺘﺒﺎر و ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺎﻣﻴﻦ آن
• از ﻧﻈﺮ ﻧﻴﺮوی ﻛﺎر ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز
• از ﻧﻈﺮ ﺗﺠﻬﻴﺰات و وسایل ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز و ﻣﺤﻞ ﺗﺎﻣﻴﻦ آن
• ﻣﺪت زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮای ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻞ ﻻزم است

۸- ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ و اﺟﺮای ﭘﺮوژه ها

ﺗﺪوﻳﻦ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﺎ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻳﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢ و ﻳﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﻜﻼت روﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﺧﻮدی ﺧﻮد ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﺎری را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ﻣﮕﺮ آﻧﻜﻪ آن را ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮا درآورﻳﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی اﺟﺮاﻳﻲ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﻬﻢ ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ. در اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﭼﻪ اﻗﺪاﻣﻲ در ﭼﻪ ﻣﻘﻄﻊ زﻣﺎﻧﻲ و ﺗﻮﺳﻂ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﺮای دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮد . ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ در روﺳﺘﺎ و ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼت آﻧﺎن  و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪی ﻫﺎی ﻣﺮدم روﺳﺘﺎ زﻣﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺤﻘﻖ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﻴﺎزﻫﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﭘﺮوژه ﻫﺎی ﻛﻮﭼﻚ  ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮاء درآﻳﺪ .

ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ ﻣﺸﻜﻼت ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ اوﻟﻮﻳﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳﺪ و راه ﺣﻞ ﻧﻬﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ، وﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﻲ روﺳﺘﺎ ﻧﻴﺰﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳﺪ، در اﻳﻨﺠﺎ  ﺑﺮای ﺣﻞ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت در ﻗﺎﻟﺐ ﭘﺮوژ ﻫﺎﻳﻲ اﻗﺪام ﻣﻲ ﺷﻮد.ﺷﻤﺎره (۶) ﻣﻮاردی ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻗﺎﻟﺐ ﭘﺮوژه اﺟﺮا ﮔﺮدد در ﺟﺪول وارد ﺷﺪه و ﻣﻴﺰان و ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺎﻣﻴﻦ اﻋﺘﺒﺎر آن  ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد. از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ اﺟﺮای ﻳﻚ ﭘﺮوژه ﺑﺼﻮرت ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔﺎم و ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻟﺬا در اﻳﻨﺠﺎ ﻳﻚ  ﭘﺮوژه ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد و در ﺟﺪوﻟﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه وارد ﻣﻲ ﮔﺮدد و در ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻣﺎن ﺷﺮوع و ﭘﺎﻳﺎن ﻫﺮﻣﺮﺣﻠﻪ و ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺰان و ﻣﻨﺒﻊ اﻋﺘﺒﺎر آن ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﮔﺮدد )   .

✅ دریافت فایل pdf دستورالعمل برنامه ۵ ساله دهیاری ⬇️⬇️⬇️

دستورالعمل_برنامه_۵_ساله_دهیاری

» مطالب مرتبط:

کاربری های بیست گانه در مصوبه ۶۹_ ۰۳_ ۱۰ شورای عالی شهرسازی و معماری ایران راه حل موثر برای کنترل و کم کردن جمعیت سگهای ولگرد در ایران چیست؟‌ استعلام شرکت های خدمات رسان درخصوص واگذاری انشعاب از بخشداری راهنمای مراجعین به واحد هدفمندسازی یارانه فرمانداری درخصوص حضانت فرزند و اختلاف زوجین فرصتهای ثروت آور روستاها