اصلاح قوانین و بازآرایی الگوی مدیریت روستایی، الزامی برای تحقق مدیریت مطلوب روستایی

در راستای برگزاری سیزدهمین جشنواره پژوهش و نوآوری در مدیریت شهری و هشتمین جشنواره پژوهش و آموزش شهری و روستایی، نشست تخصصی ‘واکاوی مدل مطلوب مدیریت روستایی ایران در گام دوم انقلاب’ با حضور علی اکبر عنابستانی عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، علیرضا دربان آستانه استادیار دانشگاه تهران، قدیر فیروزنیا دانشیار دانشگاه پیام نور، علی قربانی معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها دهیاری‌های کشور و اسمعیل زیارتی نصرآبادی رئیس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش شهری و روستایی به صورت برخط برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، قدیر فیروزنیا دانشیار دانشگاه پیام نور در این نشست با اشاره به مدیریت توسعه روستایی و دو رکن اساسی در توسعه مدیریت روستاها گفت: از آنجا که روستا توسط انسان¬ پدید آمده و پدیده‌ای پویا و فعال است در فرایند تحول خود دوره های مختلفی را با فراز و فرودهای زیادی سپری کرده است.

وی ادامه داد: روستا در برهه‌ای از زمان بنا بر ضرورت تاریخی و نیاز انسان ظهور می‌یابد، رشد می‌کند و مدت‌های کم و بیش طولانی به حیات خود ادامه می‌دهد. پاره‌ای از آنها در یکدیگر و یا در درون شهرها ادغام شده و یا با افزایش تعداد جمعیت، حیات و شکل جدیدی را به نام شهر شروع می‌کنند.

فیروزنیا با تاکید بر رفع موانع توسعه روستاها گفت: روستاها با تغییر یا محدود بودن توانمندی محیط و گاه با سوانح طبیعی و یا تحول شرایط اقتصادی – اجتماعی، سیاسی و نظامی (جنگ‌ها) جامعه روبه رو می‌شوند و دوران افول را در پیش گرفته و به مرور در معرض کاهش و در نهایت تخلیه جمعیت قرار می‌گیرند.

عضو هیات علمی دانشگاه افزود: شناخت و تبیین تحولات روستاها در کانون مطالعات جغرافیای روستایی قرار دارد و جغرافیدانان با تکیه بر تعاملات «میان دانشی» و با بهره گیری از روش‌های علمی مختلف سعی به دریافت فرایند تحول روستا می‌کنند.

وی در ادامه ضمن تبیین چالش‌های مدیریت روستایی در ایران و مسیر پیموده شده طی دهه‌های اخیر به مواردی همچون؛ شکل‌گیری نهاد شورا و دهیاری، تشکیل معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم، ارائه طرح منظومه روستایی از سوی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، طرح جدید احیای جهاد سازندگی و . . . اشاره کرد.

وی با اشاره به الزامات ساماندهی مدیریت روستایی گفت: برای تحقق این هدف باید دو شرط مقبولیت و مشروعیت بر مسند توسعه روستایی حاکم باشد.

علیرضا دربان آستانه استادیار دانشگاه تهران در ادامه این نشست گفت: تحولات ساختار مدیریت روستایی در سال‌های گذشته با چالش‌هایی روبه رو بوده که دلیل اصلی آن عدم پشتیبانی قانون از آن است.

وی با اشاره به افول رونق روستاها در دهه‌های اخیر گفت: تضعیف روابط اعضا شورای روستا با دهیاری‌ها، عدم وجود امنیت شغلی، اقتصاد ضعیف و تراکم پایین جمعیت از مواردی است که تقاضای خدمات را در روستاها کاهش داده و همین ویژگی، ارائه خدمات در روستاها را به صرفه و اقتصادی نمی‌داند.

وی با اشاره به تجربیات جهانی گفت: با بررسی تجربیات جهانی مدل‌ها و پیشنهادهایی برای احیاء و توسعه روستاها ارائه شده است از جمله این مدل‌ها می‌توان به مدل شورا- مدیر، شورا- شهردار، شورا- بخش، شورا-مدیر حوزه اشاره کرد.

اسمعیل زیارتی نصر آبادی، رئیس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش شهری و روستایی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور نیز در ادامه گفت: در گام دوم انقلاب بازآرایی مدیریت روستایی لازم است. بنابراین در راستای بازآرایی مجدد لازم است قبل از هر چیز بازخوانی از بیانیه گام دوم داشته باشیم و منویات مقام معظم رهبری را در این خصوص مد نظر قرار دهیم.

وی در ادامه گفت؛ شوراهای اسلامی روستا و دهیاران از یک منظر به عنوان شهروند ایرانی و از منظر دیگر به عنوان مدیران روستایی و براساس تکالیف قانونی خود مکلفند تا در راستای تحقق اهداف گام دوم انقلاب و بستر سازی برای آن تلاش نمایند. ایشان در ادامه وظایف قانونی شوراها و دهیاران در این خصوص را تبیین نمود.

زیارتی نصرآبادی با توجه به بیانیه گام دوم انقلاب و ۷ توصیه مقام معظم رهبری در این بیانیه ادامه داد: علم و پژوهش، معنویت و اخلاق، توانمندی اقتصادی، عدالت و مبارزه با فساد، سبک زندگی، عزت ملی و اصلاح روابط خارجی از توصیه‌های اساسی بیانیه مقام معظم رهبری بوده است که در ادامه هر یک از این توصیه‌ها را در ارتباط بات مدیریت روستایی تبیین و نقش و جایگاه شورا و دهیاری را تشریح نمودند.

رئیس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش شهری و روستایی در پایان نیز الزامات تحقق اهداف بیانیه گام دوم انقلاب را در ارتباط با مدیریت روستایی تبیین نمود.

علی قربانی معاون امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در ادامه گفت: در حوزه مدیریت روستاها با ضعف‌های قانونی فراوانی مواجه بودیم، هنوز نقش روستا در برنامه‌های ملی و منطقه‌ای مشخص نیست و به جایگاه واقعی خود دست نیافته است.

وی با اشاره به تقویت جایگاه قانونی مدیریت روستایی گفت: برای توفیق در این حوزه باید برنامه نظری با محوریت توسعه روستایی تدوین و لازم‌الاجرا شود.

وی اظهار داشت: باید سازوکاری تبیین شود تا این قوانین در احکام دائمی توسعه کشور گنجانده شود و نباید در این حوزه منفعلانه عمل نماییم.

علی اکبر عنابستانی عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی از دیگر سخنرانان این نشست گفت: بنا بر آنچه در بیانیه گام دوم انقلاب به بحث گسترش فناوری اطلاعات در روستاها اشاره شده، برونداد این دو حوزه را می‌توانیم در رهیافت “روستای هوشمند” شاهد باشیم که مجموعه‌ای از ارائه خدمات کامل فناوری اطلاعات است که می‌تواند در روستاها برای بهبود عملکرد مدیریت روستایی حاکم باشد.

وی با با توجه به تجربیات جهانی گفت: حکمروایی روستایی در سیاست های کلان مدیریت و توسعه با مشارکت عمومی، اصلاح سبک زندگی و  توسعه گردشگری محقق خواهد شد.

وی روستاهای هوشمند را روستاهایی پیشرو خواند و گفت: این روستاها به دنبال کشف راهکارها و ایجاد فرصت‌ها و رفع چالش‌ها برای رسیدن به هدف‌های بزرگتر هستند.

» مطالب مرتبط:

سی‌امین جشنواره پژوهش و فناوری دانشگاه تهران برگزار می شود استاندار مرکزی پنج پروژه آبرسانی را در ساوه افتتاح کرد روستای فیلبند، روستایی عجیب و رویایی بر فراز ابرها اجرای طرح باغچه‌های سلامت خانگی در بشرویه مدیریت روستا در ایران