گمج و نوخون سوغات گیلان

گمج و نوخون از ظوف گیلانی اند. گمج، نوعی دیگ و ظرف گلی لعابدار وته گرد خورشت پزی است و نوخون نیز از همان جنس و درپوش آن است .

غذا در گمج سفالی به آرامی و با خاصیت بهتری پخت می شود و طعم فوق العاده ای پیدا می کند.

پس هر بار که به گیلان سری زدید ، قابلمه سفالی سبز رنگ تهیه خورشت های مختلف که یک گمج است رو با خودتون سوغات ببرید.

سابق بر این ، که اشیاء فلزی به ندرت کاربرد داشت ، گمج بهترین و اساسی ترین وسیله ی طبخ گیلانیان بوده.

گمج ظرف سفالی مخصوص پخت خورشت و بخصوص  فسنجان و باقالی قاتوق ، غذاهای محبوب گیلانی هاست که در قدیم کاربرد زیادی داشت و هنوز هم مردم گیلان این ظرف را چه برای مصارف آشپزی یا تزیینی مورد استفاده قرار می دهند.

امروزه اگرچه ظروف فلزی جای آن را گرفته است ، اما برخی خانواده ها سنتی و اغلب خانواده های روستایی ، هنوز از گمج استفاده می کنند و معتقدند که طبخ خورشت ، در آن راحت تر و مطبوع تر است و باقی مانده خورشت در آن را روی چنبره ای گیاهی به نام گمج دانه ( gamaj dana ) قرار می دهند .

بهترین گمج و نوخون ها را در جیرده و روستاهای حومه ی شفت نظیر خرطوم می سازند .

سفالگران و کوزه گران منطقه ، که در پخت لعاب مهارت دارند ، رنگ سبز روی آن را معمولاً از مخلوط پودر شیشه با قطع و سرب بدست می آورند .

 گمج و نوخون ها انواع و اقسام مختلف دارند :

گمج های یک مرغی کوچک ، دو مرغی متوسط ، سه مرفی بزرگ و بزرگ تر از آن مخصوص مهمانهای اعیانی است .

این ظرف سابق بر این ، بزرگ شهر رشت و در فروشگاهها مخصوص وسایل آشپزخانه سنتی و نیز تمام شهرهای استان به راحتی یافت می شد.

امروز با آمدن دیگ، از استفاده ی گمج و نوخون ، حتی در روستاها نیز کاسته شده است روز بازارها هفتگی در گیلان ، مناسب ترین محل خرید گمج و نوخون است . با این حال ، گمج و نوخون به عنوان سوغات درون فامیلی، هدیه از ولایت به حساب می آید .

» مطالب مرتبط:

صنایع دستی اردبیل چیست؟ فرش سنقر معروف به فرش آهنی فرش تبریز (صنایع دستی ایرانی) عروسک کاموایی ماسوله